Co to jest zapalenie spojówek
Przyczyny zapalenia spojówek
Objawy zapalenia spojówek
Wirusowe Zapalenie spojówki
Bakteryjne zapalenie spojówek
Rzeżączkowe zapalenie spojówek
Nieinfekcyjna etiologia zapalenia
Domowe sposoby na zapalenie spojówki
Czy stan zapalny spojówek jest zaraźliwy?
Zapalenie spojówek jest jedną z najczęściej występujących chorób oczu – polega w dużym uproszczeniu na zapaleniu błony śluzowej powieki. Jakie są przyczyny zapalenia spojówek? Co można zrobić, by uniknąć tego nieprzyjemnego schorzenia? Jakie leczenie wybrać?
Co to jest zapalenie spojówek
Zapalenie spojówek to bardzo częsta choroba oczu. Dotyka ludzi na całym świecie, w każdym wieku, niezależnie od płci, statusu majątkowego czy wykonywanego zawodu. Zachorować może dosłownie każdy, i to nie raz. Zapalenie spojówek może mieć charakter infekcyjny (bakteryjne lub wirusowe) oraz nieinfekcyjny.
Bardzo często zapalenie spojówki pojawia się jako konsekwencja zapalenia górnych dróg oddechowych.
Przyczyny zapalenia spojówek
Najczęściej zapalenie spojówek wywoływane jest przez bakterie. Wśród drobnoustrojów, które szczególnie upodobały sobie nasze oko, można wymienić gronkowce, paciorkowce, gonokoki i pneumokoki. Inną częstą przyczyną zapalenia spojówek są kurz, dym papierosowy, chemikalia.
Alergiczne zakażenie spojówki rozwija się u alergików w konsekwencji obecności w otoczeniu chorego silnego alergenu, który go uczula.
| Grupa wiekowa | Czynnik wywołujący |
|---|---|
| Noworodki | N. gonorrhoeae S. pneumoniae S. aureus Psudomona Proteus Klebsiella Serratia marcescens |
| Dzieci | H. influenzae Paciorkowce Gronkowce |
| Dorośli | Zazwyczaj paciorkowce i gronkowce |
Objawy zapalenia spojówek
Objawy zapalenia spojówek można podzielić na podmiotowe (światłowstręt, pieczenie, swędzenie) oraz przedmiotowe (łzawienie, przekrwienie, zaczerwienienie, obrzęk, wydzielina ropna).
Objawem który występuje niemal u wszystkich chorych z zakażeniem spojówek jest przekrwienie oka. Należy jednak odróżniać przekrwienie spojówek od przekrwienia rogówkowego. Przekrwienie spojówkowe jest położone obwodowo i zanika zbliżając się do rogówki. W przeciwieństwie do przekrwienia rogówkowego, przy przekrwieniu spojówkowym gdy uciskamy na spojówkę naczynia bledną.
Triada irytacyjna – tak określa się trzy najczęstsze i najbardziej irytujące objawy zapalenia spojówek czyli światłowstręt, zwężenie szpary powiekowej oraz łzawienie.
Wirusowe zapalenie spojówek
Ten typ zapalenia spojówek pojawia się zwykle jako schorzenie towarzyszące, przy przeziębieniu lub grypie. Bardzo często wywołuje go wirus grypy. Zdarza się, że poza przekrwionymi oczami u chorych pojawiają się powiększone węzły chłonne w okolicy żuchwy.
Zapalenie wirusowe jest także efektem kontaktu z innymi chorymi – wystarczy przetrzeć oczy zanieczyszczoną dłonią, użyć wspólnego ręcznika czy jakichkolwiek produktów skupiających się w okolicy oka. Na szczęście wirusowy typ zapalenia szybko ustępuje i szybko mija, a chory nie ma potrzeby kontaktu z lekarzem.
Stan zapalny spojówek może być również objawem choroby zakaźnej, np. odry, różyczki, świnki.
Bakteryjne zapalenie spojówek
Ten typ zapalenia spojówek, poza objawami typowymi dla wirusowego zapalenia, objawia się dodatkowa przykrą wydzieliną ropną, która cuchnie i powoduje zlepianie rzęs i powiek. To objaw, który z łatwością pozwala rozpoznać zapalenie spojówek u chorego. Bakteryjne zapalenie spojówek może trwać nawet około dwóch tygodni – zwykle rozpoczyna się dość gwałtownie. O przewlekłym bakteryjnym zapaleniu spojówek mówimy, gdy trwa ponad 4 tygodnie.
Bezpośrednią przyczyną bakteryjnego zapalenia spojówek są oczywiście bakterie. Można je przenieść do oczu przez zabrudzone ręce czy np. z nosa, przez katar. Takie schorzenie bezwzględnie wymaga kontaktu z lekarzem, który powinien zlecić odpowiednią antybiotykoterapię. Preparatami z wyboru są krople z antybiotykiem lub maść stosowana na noc.
Rzeżączkowe zapalenie spojówek
Specyficzna forma bakteryjnego zapalenia spojówek wywołana bakterią Neisseria gonorrhoeae – dotyka głównie noworodków ( zwykle do 4 dni po urodzeniu). Choroba wynika z zakażenia dziecka w czasie porodu, bakterią bytującą w drogach rodnych matki. Objawia się dużą opuchlizną powiek, nawałem ropy, bardzo nagłym początkiem. Występuje współcześnie bardzo rzadko dzięki odpowiedniej profilaktyce – matki w czasie ciąży obowiązkowo przeprowadzają badanie pod kątem rzeżączki, ponad to znacznemu odsetkowi dzieci po porodzie wykonuje się tzw. zabieg Credego. Noworodkowi zakrapia się oczy 1 procentowym roztworem azotanu srebra, który zabija bakterie. Można także zastosować maść z erytromycyną.
Nieinfekcyjna etiologia zapalenia
O nieinfekcyjnym zapaleniu spojówek mówimy, gdy pojawia się ono np. wskutek alergii lub patrzeniem na łuk elektryczny przy spawaniu, co prowadzi do podrażnienia oka.
Diagnostyka zapalenia spojówek obejmuje badanie przez okulistę. Do badania lekarz zwykle wykorzystuje lampę szczelinową. W sporadycznych przypadkach okulista może zlecić posiew lub badanie bakteriologiczne.
Domowe sposoby na zapalenie spojówek
Podczas choroby można próbować ulżyć nieprzyjemnym objawom – poza antybiotykami w przypadku bakteryjnego zapalenia spojówek, przyda się także odpowiednia higiena oka. Należy odstawić szkła kontaktowe, by dać oczom tymczasowe wytchnienie. Warto zrezygnować z kosmetyków i przebywania w zakurzonych miejscach. Palacze powinni odstawić nałóg na czas choroby – dym papierosowy jest mocno drażniący dla zdrowych oczu, nie mówiąc już o takich z zapaleniem spojówek. Na oczy można nakładać chłodne okłady.
Czy stan zapalny spojówek jest zaraźliwy?
Tak, jest. Zarówno wirusowe jak i bakteryjne zapalenie jest zaraźliwe i bardzo łatwo można się zakazić – odpowiednia higiena w przypadku bakterii powinna wystarczyć, jednak w przypadku wirusowego zapalenia spojówek, uniknięcie zakażenia może być trudne.
BIBLIOGRAFIA
- Katarzyna Knakiewicz, Adenowirusowe zapalenie spojówek i rogówki, https://www.przegladokulistyczny.pl.
- Marzena Mielczarek, Choroby zapalne spojówek, Medycyna Rodzinna » 2/2005.
- Zbigniew Zagórski, Bakteryjne zapalenia spojówek, wydawnictwo Czelej.
- Agnieszka Kubicka-Trząska, Atopowe zapalenie rogówki i spojówek, Okulistyka po Dyplomie, 2016 05.
Podobał Ci się ten wpis? Udostępnij go w social mediach, by inni również mogli go zobaczyć!