Co to jest małpia ospa
Małpia Ospa
Objawy małpiej ospy
Leczenie małpiej ospy
Kilka dni temu cały świat obiegła informacja o nowej rzadkiej tropikalnej chorobie – małpiej ospie. Co wiemy o tej chorobie? Jak się objawia i skąd się wzięła? Czy możemy się przed nią strzec? Czy małpia ospa to kolejna choroba po Covid-19, która sparaliżuje świat?
Co to jest małpia ospa?
Małpia ospa to bardzo rzadka choroba odzwierzęca. Najczęściej, jeśli dochodzi do zakażenia, przebieg jest łagodny. Osoba zakażona dochodzi do zdrowia w ciągu kilku tygodni. W większości przypadków choroba jest niegroźna.
Chorobę wywołuje wirus z rodzaju Orthopoxivirus, który należy do rodzaju Poxviridae. Wbrew pozorom, człowiek wcale nie zaraża się najczęściej od małpy, co sugerowała by nazwa, a od gryzoni, najczęściej wiewiórek.
O samej chorobie wiemy już od lat 50tych XX wieku. U ludzi występuje niezwykle rzadko i najczęściej pojawia się u mieszkańców Afryki Subsaharyjskiej. W tamtych rejonach choroba występuje endemicznie – poziom zachorowań znajduje się na względnie stałym poziomie. Pierwszy raz oficjalnie chorobę odnotowano u człowieka w Demokratycznej Republice Konga w latach 70tych. Obecnie, rokrocznie w tym kraju na małpią ospę choruje kilkuset pacjentów. O chorobie zrobiło się głośno dlatego, że pojawiła się ona ostatnio w Europie.
Małpia ospa – zakażenie
Do zakażenia dochodzi w sposób pogryzienia lub kontaktu bezpośredniego z chorymi zwierzętami. Źródłem infekcji mogą być również ich płyny ustrojowe. Pomiędzy ludźmi, wirus ten rozprzestrzenia się drogą kropelkową (kaszel, kichanie, ślina). Bardzo rzadko, ale jednak wirus przechodzi z człowieka na człowieka. Zakażenia odczłowiecze są incydentalne, ponieważ pęcherze jakie wywołuje choroba szybko pozwalają odizolować chorego by nie zarażał innych członków najbliższego otoczenia.
Objawy małpiej ospy
Okres wylęgania choroby wynosi około 12 dni. Najczęściej pierwszym objawem jest wysoka gorączka oraz powiększenie węzłów chłonnych. W ciągu 1-3 dni od pierwszych objawów na skórze pojawia się wysypka, a także bóle głowy, bóle gardła, mięśni, kaszel czy zmęczenie. W przypadku ciężkiego przebiegu choroby, pęcherze mogą pojawiać się także na głowie. Na początku jest to po prostu plamista wysypka, która z czasem zmienia się w pęcherzyki. Jeżeli dojdzie do nadkażenia bakteryjnego, mogą pojawić się krosty.
Choroba trwa mniej więcej od 2 do 4 tygodni. Gdy odpadną strupki po pęcherzykach, blizny mogą zostać na ciele jeszcze kilka lat. Głębokie blizny po nadkażonych bakteryjnie krostkach nawet na całe życie.
Leczenie małpiej ospy
Zupełnie jak w przypadku tradycyjnej ospy, leczymy przede wszystkim objawowo. Można podawać również leki przeciwwirusowe. Warto nadmienić, że według ekspertów również szczepionka przeciwko ospie wietrznej chroni przed odmianą odzwierzęcą. Skuteczność szczepionki na ospę wietrzną przeciwko ospie małpiej szacuje się na około 85%. Mimo wszystko, według danych przygotowanych przez WHO, śmiertelność zakażonych ospą małpią wynosi aż 10%.
BIBLIOGRAFIA
- https://www.cdc.gov/poxvirus/monkeypox/about.html.
- Sklenovska N., Ranst M., Emergence of Monkeypox as the most important Orthopoxvirus infection in humans. Front. Public Health, 2018, 6: 241.
- McCollum A. M., Damon I. K., Human Monkeypox. Clin. Infectious Dis., 2014, 58, 2: 260–267.