Ostatnimi czasy pojawia się coraz więcej doniesień o wirusie HMPV. Jest on odpowiedzialny za wywoływanie infekcji górnych dróg oddechowych. Niestety sposób przekazywania informacji sprawia, że bardzo wiele osób czuje się zagubionych czy wręcz przerażonych. Po pandemii wirusa covid-19 bardzo łatwo o zbiorową panikę, a w dobie fake newsów staje się to jeszcze bardziej niebezpiecznym zjawiskiem. Niektórzy nazywają go „nowym zagrożeniem”, inni porównują do wirusa RSV czy grypy. Ale czy rzeczywiście mamy do czynienia z czymś zupełnie nowym? Czy HMPV to wirus, którego należy się bać? W tym wpisie przyjrzymy się faktom – czym jest ten patogen, jakie objawy wywołuje i czy powinniśmy podchodzić do niego z niepokojem. Czy nowy wirus z Chin to kolejny covid? Sprawdź, co warto wiedzieć!
Co to jest wirus hMPV?
Wirus hMPV to ludzki metapneumowirus, czyli human metapneumovirus, który należy do grupy Paramyxoviridae. Należy on do tej samej grupy co wirus RSV (syncytialny wirus oddechowy). Wbrew temu co mówią obecne fake newsy, nie jest to nowy wirus. Pierwszy raz jego obecność odnotowano w 2001 roku. Badania naukowców przekonują, że wirus ten był obecny u ludzi nawet kilkadziesiąt lat wcześniej.
Budowa wirusa hMPV
Human metapneumovirus przypomina budową wirusa RSV. W zasadzie jego budowa przypomina budowę innych wirusów oddechowych. Warto jednak wskazać kilka szczególnych cech tego wirusa. HMPV zawiera jednoniciowe RNA o ujemnej polarności. Oznacza to, że zanim rozpocznie syntezę białek, jego genom musi zostać przepisany na mRNA przez wirusową polimerazę. Wirus jest otoczony osłonką zbudowaną z lipidów, pochodzących z błony komórkowej zakażonej komórki. Dzięki tej budowie wirus skutecznie infekuje komórki nabłonka oddechowego, powodując objawy podobne do grypy czy RSV.
Jakie choroby wywołuje wirus hMPV?
Wirus ten wywołuje przede wszystkim objawy zakażenia głównych dróg oddechowych. Może powodować choroby o różnym nasileniu, od łagodnych infekcji przypominających przeziębienie po poważne zapalenie płuc. Najczęściej wywołuje zapalenie oskrzeli, zapalenie płuc, zapalenie oskrzelików oraz infekcje podobne do przeziębienia. hMPV najczęściej atakuje niemowlęta, małe dzieci, osoby starsze i pacjentów z obniżoną odpornością (np. z chorobami przewlekłymi czy po przeszczepach). Objawy przypominają te wywołane przez wirusa RSV (syncytialny wirus oddechowy) i grypę.
Diagnostyka wirusa hMPV – jak potwierdzić zakażenie metapneumowirusem?
Objawy choroby są niestety niespecyficzne i mogą sugerować inne rozpoznanie, dlatego diagnostyka wirusa hMPV ma charakter laboratoryjny. Konieczne jest wykonanie jednego z dostępnych badań. Metodami diagnostycznymi w tym przypadku są RT-PCR, testy antygenowe, badania serologiczne i hodowla wirusa. Dwie ostatnie metody są mało przydatne w diagnostyce bieżącego zakażenia, Hodowla wirusa funkcjonuje w zasadzie wyłącznie do celów naukowych, natomiast badania serologiczne pomagają ustalić zakażenie już po fakcie. Najlepszą i najdokładniejszą metodą jest baranie RT-PCR. Jest to najczulsza i zdecydowanie najczęściej wybierana metoda, która pozwala uzyskać wynik w ciągu kilku godzin. Do wykonania badania potrzebny jest wymaz z nosogardzieli, na którym zostanie wykryty wirus RNA lub nie. To rekomendowany sposób na sprawdzenie czy to właśnie nowy wirus z Chin jest odpowiedzialny za zakażenie.
Nie zawsze jest sens wykonywać badania – jest to wirus, więc nie ma na niego zasadniczych środków farmakologicznych, a leczenie ma charakter objawowy. Kiedy jednak konieczne jest zrobienie testu na hMPV?
U pacjentów z ciężkimi objawami infekcji dolnych dróg oddechowych (np. zapalenie płuc, zapalenie oskrzelików).U niemowląt, osób starszych i pacjentów z obniżoną odpornością, u których podejrzewa się wirusowe zapalenie płuc. W przypadkach epidemii zakażeń dróg oddechowych o nieznanej etiologii.

Leczenie wirusa hMPV
Gdy podejrzewamy, że za objawy u pacjenta odpowiedzialny jest tzw. „nowy wirus z chin”, leczenie jest zwykle objawowe. Nie istnieje żadne specyficzne leczenie przeciwwirusowe ani szczepienie przeciwko temu wirusowi. Terapia ma zatem charakter wspierający i jedynie objawowy. Przypomina postępowanie w przypadku innych infekcji wirusowych układu oddechowego.
Jak wygląda takie leczenie objawowe? W przypadku pacjentów z łagodnym przebiegiem, pacjentom zaleca się odpoczynek, odpowiednie nawodnienie i doraźne stosowanie leków przeciwgorączkowych czy też przeciwbólowych. Warto wspierać się również inhalacjami parowymi bądź nebulizacjami z roztworu soli fizjologicznej.
W cięższych przypadkach, gdy rozwinie się zapalenie płuc lub pojawią się duszności, pacjent może wymagać hospitalizacji. Wówczas podawany jest tlen, pacjent nawadniany jest dodatkowo dożylnie. W wyjątkowo ciężkich sytuacjach może być konieczne wspomaganie oddychania. U niektórych pacjentów dobrze spisują się leki rozszerzające oskrzela.
Antybiotyk na wirusa hMPV
Standardowo na infekcję wywołaną ludzkim metapneumowirusem nie podaje się antybiotyków, ponieważ jest to infekcja wirusowa. Kuracja antybiotykiem ma sens dopiero w sytuacji gdy dojdzie do nadkażenia bakteryjnego w konsekwencji trudnej infekcji wirusowej.
Profilaktyka – jak uniknąć zakażenia wirusem hMPV?
Ludzki metapneumowirus (hMPV) jest przenoszony drogą kropelkową (np. przez kaszel, kichanie) oraz przez kontakt z zanieczyszczonymi powierzchniami. Chociaż nie ma dostępnej szczepionki przeciwko hMPV, istnieje kilka skutecznych sposobów, aby zmniejszyć ryzyko zakażenia.
1. Higiena rąk
Regularne i dokładne mycie rąk wodą z mydłem przez co najmniej 20 sekund to jeden z najlepszych sposobów na uniknięcie infekcji. Jeśli nie ma dostępu do wody, warto używać środków do dezynfekcji na bazie alkoholu. Ręce należy myć zwłaszcza po kontakcie z osobami chorymi, przed jedzeniem oraz po dotykaniu powierzchni w miejscach publicznych.
2. Unikanie kontaktu z chorymi
Jeśli ktoś w otoczeniu ma objawy infekcji dróg oddechowych (np. kaszel, katar, gorączkę), warto ograniczyć bezpośredni kontakt, unikać pocałunków, uścisków dłoni i dzielenia się przedmiotami codziennego użytku (np. kubkami, sztućcami). W miarę możliwości dobrze jest unikać zatłoczonych miejsc, zwłaszcza w sezonie infekcyjnym.
3. Dezynfekcja powierzchni
Wirusy mogą przetrwać na powierzchniach przez kilka godzin, dlatego warto regularnie czyścić klamki, telefony, stoły, klawiatury i inne często dotykane przedmioty za pomocą środków dezynfekujących.
4. Zasady higieny kaszlu i kichania
Aby ograniczyć rozprzestrzenianie się wirusa, należy kichać i kaszleć w zgięcie łokcia lub w chusteczkę, którą następnie należy wyrzucić do kosza. Unikanie kichania w dłonie pomaga zminimalizować przenoszenie wirusa na powierzchnie i inne osoby.
5. Wzmocnienie odporności
Silny układ odpornościowy może pomóc w zwalczaniu zakażenia. Aby go wspierać, warto:
- zdrowo się odżywiać (dieta bogata w witaminy i minerały, szczególnie witaminę C i D),
- dbać o sen (co najmniej 7–8 godzin dziennie),
- regularnie się ruszać,
- unikać stresu, który osłabia odporność.
6. Izolacja chorych
Jeśli ktoś w rodzinie zachoruje na infekcję dróg oddechowych, dobrze jest ograniczyć jego kontakt z osobami szczególnie narażonymi (np. małymi dziećmi, seniorami, osobami z chorobami przewlekłymi). Zaleca się pozostanie w domu do czasu ustąpienia objawów.
Dzięki stosowaniu tych prostych środków ostrożności można znacząco zmniejszyć ryzyko zakażenia hMPV oraz innych wirusów oddechowych, takich jak grypa czy RSV.
Nowy wirus z Chin – czy jest się czego bać?
Podczas gdy import z Chin kwitnie i większość ludzi się z niego cieszy, nowe, potencjalnie niebezpieczne wirusy z Azji nie są mile widziane. Czy jest się czego obawiać? Eksperci uspokajają, że choć obserwuje się wzrost liczby zakażeń, hMPV nie stanowi nowego zagrożenia. Wirus ten jest znany od lat i większość infekcji ma łagodny przebieg. Nie ma obecnie dowodów na to, że hMPV mógłby spowodować pandemię na skalę COVID-19. Niech więc import towarów z Chin nadal kwitnie, a my bądźmy świadomi potencjalnych wirusów, które choć nowe i groźnie brzmiące, niekoniecznie tak straszne.